maandag 3 december 2012

TEAM ANATOMIE, Neurotisch Team?

Lukt het je om een diagnose te stellen? Herken jij al een Psychotisch of Sociopatisch Team? Nee? Dan heb ik in dit artikel nog een mogelijkheid, het Neurotische Team.
Maar eerst wat...

Nuance

Het toevoegen psychotisch of sociopatisch wil niet zeggen dat het hele team zo is. Het gaat mij om het herkennen van de gedragspatronen en de behoeften die daarachter schuil gaan. Waar problemen (conflicten) ontstaan heb je dan een betere ingang voor nader onderzoek. Mensen schrikken namelijk als je die kenmerken 'labelt'. Dus geef niet te snel het team een naam...

Mooi verhaal: "we zitten in een sociopatisch team...."

Iemand zei vorige week "nou dan werk ik in een sociopatisch team" Het heeft er alle kenmerken van: wantrouwen, competitiedrang, ieder voor zichzelf, alles voor de korte termijn, een autoritaire leider die anderen weinig gunt, geen duidelijke visie, weinig binding (mensen 'scoren' en zijn weer weg), veel bluf en kwetsbaarheid is een taboe. Mijn artikel was rondgegaan en de boodschap was duidelijk geweest: we zitten in een sociopatisch team!

De leidinggevende was een beetje geschrokken van de term, maar stapte er snel overheen om tot de orde van de dag over te gaan. En zo werkt het!

Ziektewinst

Als je erin zit, dan klopt ook alles eromheen en is het systeem vooral geneigd het in stand te houden. Logisch ook, want het heeft altijd een voordeel gehad. Dit heet zo mooi: ziektewinst. Dit fenomeen is het verschijnsel dat iedere ziekte ook een positieve kant voor de zieke meebrengt. Zo heeft de ziekte winst. Bijvoorbeeld doordat ziekte aandacht geeft en vaak ook nog precies de juiste mensen aantrekt...Hierover schrijf ik later meer.

Neurotisch team

In het verlengstuk van de eerdere gedragkenmerken (gekoppeld aan klassieke psychologische pathologie) vandaag het neurotische team. Dit herken je door een sterk plichtgedrag. Iedereen doet precies wat gedaan moet worden. Er zijn vaste procedures en allerlei regels. De teamleden en leider zijn bang om fouten te maken en bang voor veranderingen. Het werkklimaat is 'onvrij' en geeft weinig flexibiliteit. De werkdruk is vaak hoog en mensen herkennen makkelijk de symptomen van 'over' vermoeidheid en stress.

Macht

Doordat er in de onderstroom angst is voor falen worden onbewust maatregelen genomen om dit te voorkomen. Het neurotisch controleren past daarbij. Kenmerkend is dat leidinggevende en teamleden dit met elkaar doen. Dus zowel de leider als de leden staan onder 'toezicht' van elkaar...Macht is dus een thema waar iedereen zich in herkend. Macht en daarom ook onmacht spelen subtiel op elkaar in. De onmacht wordt zichtbaar doordat de leden zich onvrij voelen en vrezen om 'niet goed genoeg' te zijn. Onderliggende emoties zijn dan ook vaak schaamte en schuld.

Ontsnappen 

Leden van een neurotisch team voelen zich vaak opgelucht als ze mogen zeggen wat ze voelen. De behoefte is juist om 'gezien' te worden en de grootste opluchting is dit letterlijk te zeggen. Het 'dubbele' is dat mensen die vertrekken uit een dergelijk team het ervaren als een ontsnapping. Teamleden verschuilen zich vaak achter een facade 'dat het allemaal goed gaat'. Het gaat juist goed vanwege de strenge controle en de duidelijkheid in de machtsstructuur. Daaraan willen ontsnappen geeft eigenlijk al aan waar het probleem zit. Het gaat vaak meer om de vorm, dan om de inhoud. Doordat de angst groeit om te veranderen en de regels de route bepalen worden gewoontes bevestigd en blijven deze teams hangen in hun ontwikkeling. Het kost de deelnemers veel energie met alle gevolgen van dien (smoezencultuur, afschuiven, mindere prestaties, verzuim, weinig beloning etc.) 

Zit jij in een neurotisch team? Zoek jij tools op dit bespreekbaar te maken? Wordt dan vaste lezer en je ontvangt de 3DMens Nieuwsbrief binnenkort met een passende opleiding.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten